Aktualności

Dieta i zioła na zakażenia Helicobacter pylori

Helicobacter pylori to Gram (-) ruchliwe pałeczki. Są zdolne do wytwarzania ureazy rozkładającej mocznik do dwutlenku węgla i zasadowego amoniaku neutralizującego niskie pH w otoczeniu bakterii. Powodują takie choroby, jak zapalenie błony śluzowej żołądka, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, gruczalakorak żołądka, chłoniak tkanki limfatycznej związanej z błoną śluzową (mucosa associated lymphoid tissue lymphoma).

 

Człowiek jest pierwotnym rezerwuarem H. pylori i bez leczenia kolonizacja utrzymuje się przez całe życie. WHO szacuje nosicielstwo bakterii u około 70-90% ludzi w krajach rozwijających się i 30-40% w krajach rozwiniętych. Do kolonizacji dochodzi zwykle przed 10 rokiem życia.

 

Zakażenie H. pylori uznaje się za chorobę zakaźną, wymagającą leczenia, niezależnie od objawów klinicznych (konsensus z Kioto, 2014). Zakażenie jest najczęstszą przyczyną zapalenia błony śluzowej żołądka. W ramach profilaktyki przed rakiem żołądka zaleca się wczesne przeprowadzenie eradykacji (terapii, zmierzającej do całkowitego usunięcia z organizmu zakażającego drobnoustroju) H. pylori, najlepiej po 12 roku życia, jeszcze przed rozwojem zmian przedrakowych. U osób z już rozwiniętymi zmianami przednowotworowymi, eradykacja nie zmniejsza ryzyka rozwoju raka. Ze względu na ograniczoną wiedzę na temat złożonych interakcji między mikrobiomami naszego ciała a układem immunologicznym, autorzy konsensusu z Kioto zalecają rozwagę w leczeniu eradykacyjnym na szeroką skalę w całych populacjach, gdyż nie można przewidzieć długofalowych efektów takiej terapii. Proponuje się indywidualizować wskazania do eradykacji, uwzględniając wywiad rodzinny, choroby współistniejące i czynniki środowiskowe. Zaobserwowano, że kolonizacja H. pylori zmniejsza częstość refluksu żołądkowo-przełykowego, gruczolakoraka dolnego odcinka przełyku i wpustu żołądka!

 

Obserwuje się także związek między zakażeniem H. pylori a chorobą wrzodową dwunastnicy. Zakażenie obserwuje się również w innych jednostkach chorobowych: pierwotna idiopatyczna małopłytkowość ITP (idiopathic thrombocytopenic purpura), niedokrwistość z niedoboru żelaza o niewyjaśnionej etiologii, zapalenie naczyń związane z IgA, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, zespół Sjögrena, choroba Parkinsona, astma, POChP, choroba niedokrwienna mózgu, choroba Raynauda. U dzieci ma ujemny wpływ na rozwój fizyczny i wzrastanie, może mieć związek z zespołem nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS).

 

Fitoterapia uzupełnia schematy

W eradykacji H. pylori stosuje się ustalone schematy leczenia: inhibitor pompy protonowej + 2-3 antybiotyki + sole bizmutu w schematach leczenia II rzutu. Okresowo są aktualizowane, ze względu na narastającą oporność bakterii na stosowane antybiotyki (amoksycyklina, metronidazol, klarytromycyna, tetracyklina, lewofloksacyna). Coraz częściej zgłaszają się chorzy, którzy pomimo kilkakrotnego leczenia nie osiągnęli eradykacji H. pylori i źle tolerują kolejną antybiotykoterapię ze zwiększonymi dawkami IPP (inhibitorami pompy protonowej), dodatkowo propagującymi dysbiozę jelitową. W tych przypadkach polecam stosowanie leków ziołowych, zawierających garbniki katechinowe: korę dębu, liść jeżyny fałdowanej, kłącze pięciornika, szałwię, dziurawiec, owoc borówki czernicy. Do tego apiterapia dobrej jakości miodem i propolisem, zioła prebiotyczne (zawierające polifruktozany oraz niskocząsteczkowe frukto-oligosacharydy – występują często w roślinach z rodziny Asteraceae jako materiał zapasowy). U większości tych chorych dieta dobrze spersonalizowana oraz tolerowana immunologicznie i metabolicznie, z dodatkiem nasion płesznika, siemienia lnianego i liofilizowanej maliny, pomaga w eradykacji groźnej bakterii.

 

Leki ziołowe

dodatkowo zmniejszają dysbiozę przewodu pokarmowego, będącą powikłaniem wcześniejszej antybiotykoterapii i nietolerancji pokarmowej. Polepszamy parametry prezentacji antygenów środowiskowych w przewodzie pokarmowym, poprawiamy szczelność śluzówki jelit, powodujemy, że sprawniej działający układ MALT (mucosa associated lymphoid tissue lymphoma) uniemożliwia ponowną reinfekcję patogenami, obecnymi w otoczeniu leczonych osób. Zachowanie odpowiedniej diety i stosowanie leków ziołowych profilaktycznie, w tym właściwego nawadniania naparami flawonoidowymi (Sambuci flos, Tiliae inflorescentia, Solidaginis herba, Helichrysi inflorescentia, Matricariae flos, Hyperici herba); naparami zawierającymi garbniki katechinowe niehydrolizujące z Tormentillae rhizoma, Rubi fruticosi folium, Salviae folium, Myrtilli fructus (najlepiej jako kisiel na mące ziemniaczanej) oraz zachowanie odpowiedniej higieny przygotowywania i spożywania posiłków uniemożliwiają ponowne zasiedlenie przewodu pokarmowego przez niszczące drobnoustroje.

 

W zakażeniach H. pylori zaleca się przede wszystkim sprawdzone leczenie. Leki ziołowe są wartościowymi środkami wspomagającymi. Proponuję terapię, w której są surowce śluzowe: nasienie lnu (Linii semen), nasienie kozieradki (Foenugraeci semen), korzeń prawoślazu (Althaeae radix), nasienie babki jajowatej (Plantaginis ovatae semen), kwiat malwy (Malvae flos) czy porost islandzki (Lichen islandicus). Leki ziołowe o działaniu spazmolitycznym: alkaloidy tropanowe atropina, hyoscyjanina, scopolamina, cholekineticum Inflorescentia Helichrysi, Taraxaci herba et radix, Menthae piperitae folium. Polecane są przetwory z korzenia lukrecji Glycyrrhizae radix – pozbawione triterpenowej glicyryzyny, prowadzącej do hiperaldosteronizmu.

 

Wśród leków ziołowych, mogących leczyć nosicielstwo H. pylori (także zapobiegać) znajdują się garbniki katechinowe, mające charakter polifenoli, zawierające liczne grupy hydroksylowe, wykazujące naturalne właściwości trwałego łączenia się z białkami i innymi makrocząsteczkami, doprowadzając do zmiany ich właściwości biologicznych, niszcząc drobnoustroje, niezależnie do jakiej grupy one należą.

 

W przypadkach antybiotykoporności lub nietolerancji schematów leczenia eradykacyjnego H. pylori, surowce roślinne mogą skutecznie przerwać błędne koło patologii związanej z tą bakterią.

 

Garbniki katechinowe, w połączeniu z odpowiednią, spersonalizowaną dietą (Co dla jednych jest pokarmem, trucizną jest dla innych…) zmniejszają dysbiozę jelitową, szczególnie w okresach antybiotykoterapii i leczenia IPP, zmniejszającego kwaśność żołądkową. Poprawiają szczelność śluzówki jelit, mają wpływ na jakość prezentacji antygenów jelitowych, wpływając pośrednio na funkcje immunologiczne, zmniejszają możliwość nosicielstwa.

 

Cały artykuł dostępny na stronie panacea.pl

Autor artykułu: lek. med. Tadeusz Liczko